IDS-2 Skale Inteligencji i Rozwoju dla Dzieci i Młodzieży

Opis: IDS-2 to narzędzie umożliwiające wszechstronną ocenę zdolności i kompetencji osób wieku 5-20 lat. Bateria składa się z 30 testów, które badają zdolności poznawcze (inteligencja, funkcje wykonawcze) i kompetencje (umiejętności psychomotoryczne, kompetencje społeczno-emocjonalne, kompetencje szkolne i postawę wobec pracy). Dodatkowo psycholog może ocenić zachowanie osoby badanej w sytuacji testowej. Nacisk kładzie się na dynamikę specyficznych dla okresu rozwoju mocnych i słabych stron dzieci i nastolatków. W praktyce psychologicznej skale będą zazwyczaj wykorzystywane modułowo.

IDS-2 jest pełniejszą kontynuacją i koncepcyjnym rozszerzeniem Skal IDS. Dzięki temu, że obejmuje bardzo szeroki, 15-letni przedział wieku (od 5 do 20 lat) i umożliwia pełną diagnozę wszystkich obszarów rozwoju dzieci i młodzieży IDS-2 staje się najbardziej wszechstronnym narzędziem w diagnostyce psychologicznej dzieci i młodzieży dostępnym na rynku. Jego modułowa struktura, wielość wskaźników i bogate możliwości analiz pozwalają na swobodne dostosowanie zakresu badania do potrzeb diagnosty.

Rzetelność: Bardzo wysoka zgodność wewnętrzna oraz stabilność ilorazów inteligencji i wyników czynnikowych, na ogół wysoka (>0,70) rzetelność testów inteligencji. Wysoka rzetelność ogólnego wskaźnika funkcji wykonawczych, satysfakcjonująca (ok. 0,8) rzetelność wyników w testach. W testach kompetencji, rzetelność wskaźników ogólnych jest wysoka (0,8–0,9) i w pełni uzasadnia ich wykorzystywanie w diagnozie indywidualnej. Nieco niższą rzetelnością (ok. 0,7) charakteryzuje się wskaźnik ogólny kompetencji społeczno-emocjonalnych. Wyniki w poszczególnych testach kompetencji na ogół mają w pełni satysfakcjonujące wskaźniki rzetelności. Wyniki testów do pomiaru postawy wobec pracy charakteryzują się zarówno wysoką zgodnością wewnętrzną, jak i stabilnością.

Trafność: Testy inteligencji – struktura inteligencji mierzonej IDS-2 jest analogiczna jak w przypadku wersji oryginalnej. Wyniki surowe w testach wzrastają wraz z wiekiem. Ilorazy inteligencji i wyniki czynnikowe istotnie korelują z odpowiadającymi im wynikami WAIS-R(PL). Wyniki w IDS-2 uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum istotnie korelują z ich ocenami szkolnymi. Dzieci z niepełnosprawnością intelektualną uzyskują w IDS-2 wyniki niskie. IDS-2 trafnie różnicuje też stopień niepełnosprawności intelektualnej (lekki vs umiarkowany).

Testy funkcji wykonawczych - ich wyniki rosną z wiekiem. Wykazują też związek z inteligencją, w szczególności z wynikami testów mierzących szybkość przetwarzania informacji i odporność na dystraktory. Korelują z wynikami Kolorowego Testu Połączeń dla Dzieci CCTT. Są obniżone u dzieci z dysleksją i dzieci z ADHD.

Testy kompetencji – zebrane dane potwierdziły trafność pomiaru kompetencji. W najmniejszym stopniu potwierdzona została trafność testów kompetencji społeczno-emocjonalnych, w największym – testów kompetencji szkolnych. Uzyskane wyniki istotnie korelowały z ocenami nauczycieli dotyczącymi poszczególnych rodzajów kompetencji.

Normy: Opracowano dla 36 grup wieku. Dla dzieci w wieku 5–9 lat opracowano normy kwartalne, dla dzieci w wieku 10–14 lat – normy półroczne, dla osób w wieku 15–20 lat – normy roczne. Wyniki przeliczone w testach ujmowane są na skali 19-punktowej ze średnią 10 i odchyleniem standardowym 3. Ilorazy inteligencji i wyniki czynnikowe ujmowane są na skali ze średnią 100 i odchyleniem standardowym 15. Ilorazy inteligencji obejmują zakres 30–170.
Dla dzieci w wieku 5–14 lat opracowano też równoważniki wieku wskazujące wiek, w jakim określony wynik surowy w teście odpowiada przeciętnemu wynikowi przeliczonemu (10 punktom).

Zastosowanie: Ze względu na to, że IDS-2 składa się z 30 testów może być wykorzystywany do bardzo różnych celów, takich jak:

• Diagnozowanie osób niepełnosprawnych intelektualnie, w tym różnicowanie normy i niepełnosprawności, określanie stopnia niepełnosprawności (lekkie vs umiarkowane) oraz ocena mocnych i słabych stron w zakresie zdolności i kompetencji.
• Diagnozowanie osób z trudnościami szkolnymi mające na celu określenie przyczyn tych trudności oraz projektowanie oddziaływań terapeutycznych.
• Diagnozowanie gotowości szkolnej wedle procedury opisanej wcześniej dla Skal Inteligencji i Rozwoju dla Dzieci w wieku 5–10 lat IDS, uzupełnionej o wybrane wskaźniki.
• Identyfikowanie dzieci podejrzanych o różne zaburzenia (dysleksja, ADHD, autyzm).
• Diagnozowanie osób ponadprzeciętnie zdolnych.

Materiały:

• Pomoce testowe w torbie
• Podręcznik 1: Podstawy teoretyczne, własności psychometryczne, interpretacja
• Podręcznik 2: Przeprowadzanie badania i interpretacja wyników
• Podręcznik 3: Tabele norm
• Arkusze zapisu Inteligencja (10 egz.)
• Arkusze zapisu Inteligencja (przesiew) (10 egz.)
• Arkusze zapisu Funkcje wykonawcze (10 egz.)
• Arkusze zapisu Kompetencje 5–6 lat (10 egz.)
• Arkusze zapisu Kompetencje 7–10 lat (10 egz.)
• Arkusze zapisu Kompetencje 11–20 lat(10 egz.)
• Arkusz do testu Papugi 5-9 lat (10 egz.)
• Arkusz do testu Papugi 10–20 lat (10 egz.)
• Arkusz do testu Krążki z zadaniami 1 i 2 (10 egz.)
• Arkusz do testu Krążki z zadaniami 3 i 4 (10 egz.)
• Arkusz do testu Kwadraty 5–9 lat (10 egz.)
• Arkusz do testu Kwadraty 10–20 lat (10 egz.)
• Arkusz do testu Podzielność uwagi (10 egz.)
• Arkusz do testów Postawa wobec pracy I i II (10 egz.)
• Zeszyty do testu Drogi (10 egz.)
• Zeszyty do testu Koordynacja wzrokowo-ruchowa (10 egz.)
• Zeszyty do testu Rozumowanie logiczno-matematyczne (10 egz.)
• Zeszyt do testu Pisanie (10 egz.)